Trọng Nghĩa

Nhật Bản muốn lập cơ chế an ninh hàng hải để giải quyết vấn đề Biển Đông

Thủtướng Nhật Yoshihiko Noda
tổ chức họp báo . Reuters

Thủ tướng Nhật Bản dự trù đề nghị Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á thiết lập một cơ chế chung về an ninh hàng hải. Sáng kiến này không đơn thuần là một diễn đàn thảo luận, mà là một cơ chế xem xét các biện pháp cụ thể, để bảo đảm vấn đề an ninh trên biển, trong đó có việc giải quyết tranh chấp Biển Đông. Ông Yoshihiko Noda sẽ đưa ra đề nghị này vào tháng 11 tới đây nhân Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á tại Indonesia.

Theo hãng tin Nhật Kyodo vào hôm nay, 05/10/2011, Thủ tướng Noda hy vọng là các lãnh đạo 10 nước ASEAN cũng như 7 nước khác là Ấn Độ, Hàn Quốc, Hoa Kỳ, Nga, New Zealand, Trung Quốc và Úc sẽ đạt được đồng thuận trên kế hoạch của Nhật Bản, để khởi động cơ chế này và ghi nhận trong bản Tuyên bố chung.

Cơ chế mới về an ninh hàng hải này hoạt động trên cơ sở các cuộc họp cấp quan chức cao cấp và chuyên gia đến từ 18 quốc gia thành viên Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á. Tokyo tin tưởng rằng cơ chế này sẽ dẫn đến một khuôn khổ đa phương mới để giải quyết các tranh chấp hàng hải ở Biển Đông và các vùng biển lân cận.

Theo một số quan chức Nhật Bản, được Kyodo trích dẫn, nếu các nước trong nhóm Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á đồng ý tổ chức các cuộc họp, các nhà lãnh đạo sẽ có thể thảo luận về việc thiết lập một bộ quy tắc ứng xử tại Biển Đông mang tính chất ràng buộc.

Giới quan sát nhận định là sáng kiến mà thủ tướng Nhật Bản dự trù tung ra nhân Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á tới đây là một cố gắng khác của Tokyo nhằm đối phó với thái độ quyết đoán ngày càng tăng của Bắc Kinh trên các vùng biển trong khu vực.

Cũng liên quan đến Biển Đông, hãng Kyodo cho biết là 10 thành viên của ASEAN hiện đang trong quá trình phác thảo các yếu tố chính cho một bộ quy tắc ứng xử thực thụ, nhằm cải thiện bản Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông đã được ký kết giữa ASEAN và Trung Quốc vào năm 2002.

Còn theo Tân Hoa Xã, nhân chuyến công du Cam Bốt trong hai ngày, khởi sự vào hôm nay, Ngoại trưởng Singapore K Shanmugam cùng đồng nhiệm Cam Bốt Hor Namhong đã kêu gọi các bên đang tranh chấp chủ quyền tại Biển Đông nỗ lực tìm kiếm một giải pháp ôn hòa.

Phát biểu với báo chí sau cuộc hội đàm với ông Shanmugam, ngoại trưởng Hor Namhong cho biết là cả Cam Bốt lẫn Singapore đều nhất trí rằng các tranh chấp lãnh thổ ở Biển Đông giữa Trung Quốc và một số nước ASEAN cần được giải quyết qua đàm phán trên cơ sở phù hợp với Bản Tuyên bố năm 2002 về cách ứng xử ở Biển Đông (DOC) và Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển.

Trọng Nghĩa RFI